Rond deze tijd hebben de donkere dagen voor Kerst een keerpunt. Dat natuurverschijnsel werd al z’n 3000 jaar geleden door de Germanen of hun voorouders gevierd.
Het feest vond plaats rondom het midden van de winter en startte op de kortste dag van het jaar -21 december- vandaar de naam midwinterfeest. Op die dag werden de goden herdacht en om voorspoed en geluk gevraagd voor een vruchtbaar groeiseizoen en landbouw. Maar het evenement was vooral gericht op de viering van terugkeer naar de dagen met meer licht. Dat als midwinterfeest en een lichtfeest de geschiedenis is ingegaan.
In historische perspectief is de kersttijd, zoals wij die nu kennen, door de eeuwen heen een opmerkelijke opeenstapeling van Germaans zonne-lichtfeest, oud Germaanse rituelen, Romeinse kerstening, de geboorte van het Christuskind, Sinterklaas, Santa Claus/Kerstman en Coca-Cola.
Het kerstfeest veranderde van een Germaans offer en midwinterevenement naar een religieuze viering met nachtmissen. En nu kennen we het vooral als een eindejaarsfeest gericht op gezelligheid, familie en cadeaus.
De symboliek van de Germaans eik, nu kerstboom, met de versierde boom is gebleven. Het is ook niet toevallig dat het feest van kindervriend Sint-Nicolaas van Myra zijn invloed op het kerstfeest heeft doen gelden.
De Kerstman heeft een directe relatie tot Sinterklaas. In het Engelse taalgebied heet deze nepheilige -Santa Claus-. De naam is direct afgeleid van Sint-Nicolaas, met dit verschil dat Santa Claus op de Noordpool woont en Sint Nicolaas in Spanje.
Santa Claus is verzonnen in de Verenigde Staten.
Het was Coca-Cola die begin van de vorige eeuw van deze figuur een reclamefiguur maakte die uitgroeide tot een cultfiguur.
In december 1931 was hij er ineens. In allerlei reclame-uitingen van Coca-Cola dook de schalks kijkende en gezellige ogende en in warm rode kleding gehulde kindervriend op. Sindsdien is dit standaardbeeld van Santa Claus niet meer weg te denken. Toen Coca-Cola daar later nog de geïllumineerde rode vrachtwagen aan toevoegde was het huidige beeld voltooid.
De Kerstman is bij uitstek de figuur die juist niet alleen voor kinderen is verzonnen maar ook voor ouderen. Snuisterijen en dure cadeaus worden gekocht en feestelijk gewisseld.
Een winkeliersfeest noemde mijn vader dit met onverholen cynisme. Maar dat was dan ook nog een echte ouderwetse sociaal-anarchistische vertegenwoordiger uit de school van Domela Nieuwenhuis. Een heilige die volgens mijn vader wel echt had bestaan, maar dit terzijde.
En geen misverstand, ook onder mijn kerstboom liggen de cadeautjes opgestapeld voor het nageslacht.
De Kerstman heeft een directe relatie tot Sinterklaas. In het Engelse taalgebied heet deze nepheilige -Santa Claus-. De naam is direct afgeleid van Sint-Nicolaas, met dit verschil dat Santa Claus op de Noordpool woont en Sint Nicolaas in Spanje.