De kantorenleegstand in Nederland is in het afgelopen jaar gedaald van 13,1 procent naar 11,7 procent van de totale kantorenvoorraad eind 2017. Dit is het laagste niveau sinds 2007. Amsterdam, Diemen en Almere behoren tot de gemeenten met de sterkste afnamen van de leegstand. Amsterdam kent bovendien met stip de hoogste opnamecapaciteit, terwijl Haarlemmermeer, Hilversum en Amstelveen het eveneens zeer goed doen.
Dat blijkt uit de nieuwste cijfers van internationaal vastgoedadviseur Cushman & Wakefield. De totale kantooropname in 2017 komt met 1,26 miljoen m² uit op ongeveer hetzelfde niveau als in 2016, maar blijft achter bij de eerder geprognosticeerde 1,4 miljoen m². Naast de gunstige leegstandsontwikkelingen op de Nederlandse kantorenmarkt, groeit het aantal kantoorbanen in Nederland, slinkt de kantorenvoorraad en neemt de gemiddelde huurprijs voor een kantoor toe. Hoewel de bereidheid van organisaties om te verplaatsen is toegenomen, neemt kwalitatief hoogwaardig beschikbaar aanbod op populaire locaties af. Dit remt de verhuisbewegingen of zorgt voor een overloopeffect naar nabijgelegen gebieden.
Regionale verschillen
Geografisch zijn grote verschillen zichtbaar. In verhouding tot vorig jaar is de leegstand in Roosendaal met 60 procent het sterkst gedaald gevolgd door Schiedam, Leiden, Groningen, Diemen, Almere, Smallingerland, Heerenveen, Amsterdam en Zoetermeer. Ondanks de sterke daling ligt de leegstand van vier gemeenten in de top tien nog boven het landelijke gemiddelde van 11,7 procent. Opvallend is dat de sterke daling in de meeste kernsteden leidt tot een leegstandspercentage dat dicht in de buurt komt van een gezond leegstandsniveau van circa vijf tot zeven procent (frictieleegstand), wat in veel gevallen niet geldt voor de randgemeenten.
Opnamecapaciteit
Van de totale opname in 2017 in Nederland is 32 procent gerealiseerd in Amsterdam. In 2016 kwam dit op een vergelijkbaar percentage van 31 procent uit. De top tien gemeenten met de hoogste opname in 2017 wordt gecompleteerd door Utrecht, Rotterdam, Den Haag, Haarlemmermeer, Eindhoven, Amersfoort, ’s-Hertogenbosch, Hilversum en Amstelveen. Samen zijn zij goed voor 64 procent van de totale opname, net als in 2016. Mees Besselaar, binnen Cushman & Wakefield verantwoordelijk voor de kantorenmarkt in Amsterdam: “Wij zien momenteel een stijgende interesse van kantoorgebruikers voor de Haarlemmermeer en Amstelveen. Dit heeft te maken met het overloopeffect van Amsterdam waar het op de beste plekken lastig is om grotere aaneengesloten metrages te vinden. Alternatieven in omliggende gemeenten worden dan interessant.”
Amsterdam halveert kantorenleegstand
In Amsterdam staat nu de helft minder kantoren leeg dan in 2014. De leegstand is tussen 2015 en 2017 gedaald van 1.3 naar 0,7 miljoen vierkante meter. Veel kantoren zijn afgelopen jaren namelijk omgebouwd tot woningen, zo’n 5000 in totaal. Ook zijn kantoren veranderd in scholen, flexplekken, broedplaatsen of nieuwe kantoren. Elk gebied en elke wijk vraagt om een andere invulling. Toch saat nog steeds 10% van de kantoren leeg. De gemeente blijft ze daarom omvormen tot (betaalbare) woningen. Vooral mensen die hard op zoek zijn naar een huis, zijn al die leegstaande kantoorpanden een doorn in het oog.
Naast deze ontwikkeling is ook ruimte voor nieuwe kantoren op gewilde locaties en worden verouderde panden verbouwd tot moderne kantoorruimtes. Want de vraag naar werkruimte blijft. In een infographic is de precieze transformatie per functie en gebied in Amsterdam te zien.
Bronnen: Cushman & Wakefield / Gemeente Amsterdam
foto: Stadspartij