In de voorgaande column riep ik u op naar de commissie Stedelijke Ontwikkeling en Beheer (SOB) van afgelopen donderdag te gaan kijken. Ik had daarmee de discussie op het oog voor het kopen van aandelen huisvuilcentrale Alkmaar voor een ‘schamele’ € 4536,- Met het kopen van die aandelen hoopt het college een dubbelslag te maken. Enerzijds een lagere prijs voor het verbranden van afval, anderzijds een perspectief voor de gemeenten inzake een oplossingsrichting voor de Stadsverwarming.
Het afval wordt nu ter verbranding aangeboden aan de afvalcentrale Amsterdam. Die centrale rekent normaliter een tarief van ca. € 80,- per ton. Concurrenten, waaronder afvalcentrale Alkmaar, stunten met tarieven tot zelfs € 36,- per ton. Daar komt nog bij dat als gevolg van de economische recessie, meer voortschrijding van afvalstromen en de toename van de verbrandingscapaciteit in Nederland en Duitsland, het aanbod van afval afneemt. Afval is een schaars goed aan het worden. Trendwatchers voorspellen zelfs al dat het geld gaat opbrengen in plaats van dat het gemeenten en dus de burgers geld kost.
Het andere punt, de oplossingsrichting voor de Stadsverwarming, laat zich vanzelfsprekend al filosoferend voorspellen. Waar de gemeente Purmerend aandelen huisvuilcentrale koopt, is het natuurlijk een oplossing als de huisvuilcentrale aandelen Stadsverwarming gaat kopen. Van wie ook weer? Van de nu nog enig aandeelhouder, de gemeente Purmerend natuurlijk. In de openbare stukken die de wensen en bedenkingen van de fracties over het kopen van aandelen huisvuilcentrale Alkmaar betreffen vallen daar al interessante passages over te lezen. De SP gaat daarbij het verst in het geven van een inkijkje in de totale discussie die in de gemeenteraad in beslotenheid wordt gevoerd.
Uit betrouwbare bron weet ik dat de HVC uit Alkmaar investeert in groene projecten. In dat kader kocht het bedrijf onlangs voor zo’n slordige 75 miljoen deelname in een windpark dat het Duitse Bard gaat bouwen. HVC maakt ook werk van CO2 en warmte benutting door glastuinbouw. En uiteraard levert HVC ook warmte voor de warmtebehoefte in delen van Alkmaar. Als samenwerkingsverband van gemeenten en waterschappen beoogt HVC bij te dragen aan de doelstellingen van de deelnemende overheden op het gebied van duurzame afvalverwerking en energieproductie. De interesse van dit bedrijf in de Stadsverwarming Purmerend en wederzijds is dus wel gemeend. Maar waarom dat nu in beslotenheid moet?
Op de tariefsvergelijking AEB (Amsterdam) en HVC (Alkmaar) legt het college van B&W geheimhouding op, omdat het bedrijfs- en fabricagegegevens betreft, die door natuurlijke rechtspersonen vertrouwelijk aan de gemeente zijn meegedeeld. Bovendien is er sprake van een economisch belang voor de gemeente Purmerend (art. 10 WOB, lid 1 en 2). Hier snap ik niets van, omdat al die gegevens uit openbare stukken van de beide bedrijven zijn te halen. Zou de discussie in beslotenheid soms hoofdzakelijk gaan over de oplossingsrichting voor de Stadsverwarming? Is er soms sprake van een speculatieve boekhouding en verslaglegging van de gemeente zelf? Van de beide semi-overheidsbedrijven? Of gewoon een overdreven geheimhoudingszucht van de gemeente? Zou dit het geval zijn, dan kan ik het volgen. Maar Griekse bestuurstoestanden kun je je toch nauwelijks voorstellen zo dicht bij huis?
Je zou verwachten dat er wel één of meerdere raadsleden zouden zijn die minstens een discussie over de geheimhouding zouden willen voeren. Of zoals vroeger nog wel eens gebeurde, demonstratief de vergadering zouden verlaten. Ook om zich de mond in het openbaar niet te laten snoeren met het gebruiken van op andere wijze verkregen kennis dan onder geheimhouding. Maar niets van dat alles. Niemand maakte zich druk.
Wel maakten, eerder in de vergadering SOB, wethouder Keijzer en enige raadsleden zich boos over het woordgebruik van Trots op Nederland-woordvoerder Scargo (foto). Die stelde onomwonden dat SPURD de gemeente via de wethouder iets verkoopt en er zo in rommelt. Hij gebruikte die klare taal in een discussie over de nieuwbouw van een kantoor voor de sportorganisatie. Waar anderen heel omfloerst de wethouder overladen met kritiek op de onderbouwing van dit plan, was de Trots op Nederland-woordvoerder dus glashelder. Hij had nog nauwelijks met de woorden ‘rommel en verkopen’ gestrooid, toen de kritiek op zijn taalgebruik al losbarste.
Ik weet weinig van de achtergrond van de heer Scargo, maar ik waag de speculatie dat hij een soort van adviespraktijk heeft waarin hij ook wel eens tegen partijen aanloopt die iets verkopen of erin proberen te rommelen. Die herkenning moet hem boos hebben gemaakt. Vanuit mijn eigen adviespraktijk herkende ik namelijk in het raadsvoorstel op het eerste gezicht de hand van een onervaren beleidsmaker, die raadsleden iets probeert ‘te verkopen en zo erin rommelt’. Zo heet dat nu eenmaal in ons vakjargon. Er zou na drie jaar € 70.000,- voordeel voortvloeien uit het plan(!). In die worst-voorhouden-truc (weer vakjargon) trapte de kring van raadsleden in meerderheid niet.
Als ervaren adviseur concludeer ik -terugdenkend- dat het ook de hand van een zeer ervaren beleidsmaker kan zijn geweest. Eentje die weet hoe je de emoties bij raadsleden kan bespelen, zodanig dat ze als vanzelf woorden omfloerst, of direct zoals de heer Scargo deed, gaan gebruiken. Waarom? Wel omdat die beleidsmaker de verhuizing zelf ook niet ziet zitten. Leer mij de adviespraktijk en mijn eigen tricks en trucs kennen.