De feestmaand december kent verschillende hoogtepunten. Dit alles om op de donkere dagen voor Kerst een lichtje te laten schijnen. Na Sinterklaas is nu de Kerstman aan de beurt. Er is zoals u vast weet meer over te vertellen.
Opnieuw deze maand een sprookjesfiguur centraal met een wel heel sterke relatie met Sinterklaas en allerminst met de heilige Sint Nicolaas. Santa Claus bij ons vertaald als Kerstman is direct terug te voeren op de Nederlandse naam Sinterklaas. In het Engelse taalgebied is de nepheilige als zodanig verzonnen en in de Verenigde Staten gekaapt door Coca-Cola. Deze multinational maakte er een op consumenten gerichte cultfiguur van.
Na het verlies van Zwarte Piet door de Roetveeg Piet, zou met name in de Randstad zomaar de discussie kunnen oplaaien dat het om een door de consumentenindustrie gekaapte sprookjesfiguur gaat om het kopen in deze donkere dagen flink aan te wakkeren. Het milieu kan er ook nog bijgehaald worden om er ook een vervuilend en verspillend tintje aan toe te voegen. Maar dit terzijde.
De Kerstman is bij uitstek de figuur die juist niet alleen voor kinderen is verzonnen maar ook voor ouderen. Snuisterijen en dure cadeaus worden gekocht en feestelijk gewisseld.
Een winkeliersfeest noemde mijn vader dit met onverholen cynisme. Maar dat was dan ook nog een echte ouderwetse sociaal-anarchistische vertegenwoordiger uit de school van Domela Nieuwenhuis. Een heilige die volgens mijn vader wel echt had bestaan, maar ook dit terzijde. En geen misverstand, ook onder mijn kerstboom liggen de cadeautjes opgestapeld voor het nageslacht.
Het kerstfeest voert met een flinke scheut historie terug op de Oude Germanen en hun heiligdom -de monumentale eik- ten tijde van de midwinterviering. De eik gebruikten de Germanen om deze met allerlei lichtgevends te versieren.
De reden waarom men dat deed was om te vieren dat het licht na een periode van duisternis en verwijdering, als het ware rechtsomkeert maakt en de dagen weer gaandeweg beginnen te lengen.
Al eeuwen vieren thans miljoenen belijdende christenen over de hele wereld de geboorte van Jezus op 25 december. Er is wel een probleem. De geboortedatum van Jezus is onbekend zegt De Katholieke Encyclopaedie. Uit wereldlijke bronnen komen we te weten waarom 25 december toch werd gekozen als de datum om zijn geboorte te vieren. The Encyclopedia Americana vertelt daarover: „ Honderden jaren na Jezus’ dood werd 25 december gekozen als de datum van zijn geboorte.”
Waarom juist 25 december?
Opnieuw biedt De Katholieke Encyclopaedie het antwoord. „Kerstmis werd door de Romeinen na de bekering tot het christendom van keizer Constantijn(ca.280-337) door hem bewust op deze dag geplaatst ter kerstening (verchristelijking) van het heidense feest van de tot dan viering van de geboorte der ’Onoverwinnelijke Zon’ op de zonnestilstand.”
In historische perspectief is de kersttijd een opmerkelijk door de eeuwen heen opgebouwde stapeling van Germaans zonne-lichtfeest, oud Germaanse rituelen, Romeinse kerstening, de geboorte van het Christuskind, Sinterklaas, Santa Claus/Kerstman en Coca-Cola. Me dunkt dat over zo’n combinatie door stedelingen en plattelanders even bij stil kan worden gestaan.
We gebruiken cookies om ervoor te zorgen dat onze site zo soepel mogelijk draait. Als je doorgaat met het gebruiken van deze site, gaan we er vanuit dat je ermee instemt.Ok
