Het is verkiezingstijd dus het positieve economisch nieuws van dit moment kan tijdelijk en plaatsgebonden zijn. Het is wel een opmerkelijk bericht van afgelopen week.
De Nederlandse economie blijkt het afgelopen kwartaal sterk gegroeid. De groei kwam uit op 0,7 procent ten opzichte van het derde kwartaal van 2013. Ook in vergelijking met een jaar geleden is de economie met 0,7 procent in omvang toegenomen. Dat heeft het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) bekendgemaakt.
Het bericht onderstreept hetgeen ik al geruime tijd in mijn columns beweer: het gaat economische helemaal niet zo slecht in ons land. Wie geld heeft wordt rijker, wie dat niet is wordt blootgesteld aan hervormingen van zijn leefsituatie. Ik merk dat dagelijks in mijn praktijk van adviseur. Die praktijk bloeit als nooit tevoren, vooral is er veel vraag naar bijstand in veranderingszaken vaak hervormingen genoemd.
Bedrijven zijn zelden zo winstgevend geweest als in 2013. De winstcijfers van vorig jaar tonen dat aan. Het overschot op de lopende rekening van Nederland blijft net als de jaren ervoor fors, ca. 20 miljard per kwartaal(!).
De zogenaamd noodlijdende Pensioenfondsen blijken grote geldverdieners van Nederland te zijn, die zorgen met in het buitenland belegd vermogen voor een miljarden overschot, en 1/3 is van de staat. Daarnaast is ondanks ‘de economische crisis’ het gezamenlijke vermogen van de rijkste Nederlanders dit jaar opnieuw gestegen. Mede geholpen door een gunstige beurskoers zagen de allerrijksten hun vermogen met 6,14 procent toenemen, tot een totaal van 113,1 miljard euro.
Relatief gezien is het Nederlandse overschot veel groter dan het Duitse en veel groter dan het Chinese.
Jammer is dat er zo weinig in Nederland gebeurt met al dat het geld. Er wordt nauwelijks geïnvesteerd. Veel bedrijven potten het geld op. De pensioenfondsen kunnen hun geld alleen maar kwijt aan (buitenlandse) beleggingen. Daarmee boekhoudkundig een krapte in hun vermogen creërend.
De werknemers kunnen ondertussen een extra materiele bijdrage in hun loonzakje wel vergeten. Als dat opgepotte geld door consumptie en investeringen weer in de economische kringloop zou worden gebracht waren we beter af.
Dus wat gebeurt er met al dat geld? We steken het bijvoorbeeld in Franse staatsobligaties, zodat daar de pensioenen goedkoop betaald kunnen worden en de consumptie op peil blijft. Terwijl hier de pensioenen onder druk staan, de premies stijgen en de consumptie daalt. Natuurlijk is dit een tikkeltje demagogisch gesteld. Meer geld met geld maken is in het economische wereldje normaal zelfs een levenszaak geworden. Het geld laten verdampen in allerlei experimentele hobby’s zoals je leest over het energieakkoord is bloedlink.
Er zit verder een ingewikkeld psychologisch spel achter. Met als doel de Nederlandse economie te hervormen. We hervormen nog steeds te langzaam om onze economie structureel te versterken. Dat staat in een werkdocument van de EC waarin onze pogingen om de arbeidsmarkt, de woningmarkt en specifiek de hypotheekrenteaftrek te hervormen onder een vergrootglas worden gelegd.
Loonsverhogingen tot zelfs 6% zouden dus best kunnen. Helaas zijn niet alle sectoren gelijk. In de ict- en voedingsmiddelen wordt goud geld verdiend. Terwijl in sectoren zoals bouw, uitgeverij, kranten, detailhandel de economische situatie slecht is. Loonsverhogingen zijn dus problematisch. Niet in het minst voor de vakbonden die aarzelen om in de ene sector een loonsverhoging af te spreken en in de andere de minimaal de nullijn te handhaven.
Tja, wat doet zulks een gedachtenspinsel met de politiek in Purmerend? Daar debatteert men over een openbaar vervoerder die plotseling de overeenkomst wil openbreken omdat het niet de winst voor het grootkapitaal oplevert die men verwachtte. Met een twijfelachtig rapport waaruit blijkt dat vele reizigers de dupe worden van de hervormingen (herkent u de teneur in toonzetting) wordt dat onderstreept.
Regionale bestuurders en ambtenaren worstelen daar, zo begreep ik uit een bijdrage van de Stadspartij woordvoerder, in een achterkamertje al maanden mee. De vraag samen met de vervoerder invullend: hoe maken we het verhaal acceptabel voor het gewone volk.
De gemeenteraad wordt er in een soort test case op het laatst mee geconfronteerd.
De sterke broeders zeggen: ‘tot hier en niet verder’, de zwakke broeders zeggen: ‘ach wethouder probeer er maar het beste van te maken’. Bingo zeggen de achterkamertjesgeleerden als ze constateren dat de ‘zwakke broeders’ een kleine meerderheid vertegenwoordigen.
Kijk en dat binnenskamers overleg is nu de kenmerkende voortzetting van het eeuwenlang ontwikkelde Nederlandse burgerschap. Alles wordt van oudsher in met ‘vaandels en sjerpen’ getooide gezelschappen geregeld. Alleen door al handenwringend bij die gezelschappen om enig mededogen te vragen kan er gepoogd worden enige invloed op deze lieden uit te oefenen. Althans, zo is het gewone volk dit door overlevering geleerd. De doorsnee Nederlander denkt dat alles verandert, de misvatting is dat dit slechts visueel gebeurt, dit om uiteindelijk alles hetzelfde te laten blijven. Zo gaat het met staatszaken en zo gaat het met gemeentezaken.