De joker

Bedrukte gezichten tijdens de vergadering van het college van Burgemeester en Wethouders op dinsdag 12 mei jl. Wat is het geval? De eerstvolgende donderdag (14 mei) zal er een raadscommissie Algemene Zaken plaatsvinden. Bij uitstek de gelegenheid voor de burgemeester om zich als een vaardig bestuurder te profileren. Maar al snel moet het burgemeester Hertog duidelijk zijn geworden dat hij alleen maar met Zwarte Pieten opgezadeld zit van andere portefeuillehouders, althans dat concludeer ik uit het verdere verloop der gebeurtenissen.

Ik was niet bij die gedenkwaardige collegevergadering op 12 mei jl., maar stel me voor dat het als volgt is gegaan.
Zoals gewoonlijk liep burgemeester Hertog de agenda van de aanstaande commissie Algemene Zaken nog even door. Een kleine agenda, want aansluitend aan de vergadering is er een manifestatie waarin allerlei ambtenaren klaar zitten om vragen van raadsleden over de Kadernota te beantwoorden. Handig heeft burgemeester Hertog, met dit argument de agenda weten te beperken om zo het risico om zelf ongewild verstrikt te raken in allerlei onverwachte zaken te omzeilen. Maar bij het doornemen van de actie- en evaluatielijst stuit hij toch op een aantal zaken die aan de  orde zullen moeten komen. Vermindering van regelgeving, raadsinformatiesysteem, evaluatie gedragscode en wat nog meer aan zaken waarin het college zwak opereert zullen juist nu door de kleine agenda door de kritische raasleden alle aandacht gaan opeisen.

"Dame en heren", zo opent burgemeester Hertog de vergadering, "we hebben een probleem. Of liever gezegd u heeft een probleem want ik ben donderdagavond verhinderd om de vergadering van de commissie Algemene Zaken als portefeuillehouder bij te wonen." Handig heeft de burgemeester gekozen uit voorliggende prioriteiten, waardoor zijn aanwezigheid die donderdagavond elders dringend gewenst is. Jarenlange bestuurlijke ervaring laat zich in dergelijke gevallen nu eenmaal blijken. "Juist door de kleine agenda zullen de meest wakkere, kritische en dus lastige raadsleden hun kans waarnemen en breeduit de zwaktes in ons functioneren, bloot te leggen. En dat allemaal voor de camera’s. Wie gaat mij vervangen?", zo vervolgt Fons Hertog.

Verschrikt kijken de dame en heren elkaar aan. Snel proberen zij in gedachten de ander het vervangerstokje in de mik te drukken, maar dat blijkt niet zo eenvoudig. Het jarenlange met bestuurlijk medeweten saboteren van de komst van een digitaal RaadsInformatieSysteem, afgekort RIS, is mede voor rekening van ICT-deskundige en dito wethouder Berent Daan (foto). Datzelfde geldt voor de vermindering van regelgeving, dat wat de aanpak betreft veel overeenkomsten begint te vertonen met het non-welslagen van het RIS. Maar Berent weet weer niets van een evaluatie over gedragscode voor bestuurders. Met dat soort zaken houdt hij zich eigenlijk niet bezig, dat is voor de burgemeester. Maar die is er dus niet. Wethouder Daan heeft ook nog de zelfgeorganiseerde fanclub uit de Purmer-Noord achter de hand. Mocht hij aan ‘de pan’ blijven hangen, dan overweegt hij het inzetten daarvan. Hij is trots op zijn fanclub, wat hij ze onlangs ook omstandig heeft laten weten.

Vragen over de kermis, met betrekking tot geluidsoverlast en verkeersoverlast kunnen ook worden verwacht. Maar wethouder Krieger (foto) geeft aan het ‘gezeik’ over de verkeersdoorstroming in Purmerend even zat te zijn. Hij doet toch in alle openheid zijn uiterste best om de binnenstad verkeersluw te maken, precies zoals een meerderheid van de gemeenteraad ook wil. Dat veel burgers steen en been klagen en nu met de afsluiting van de Gedempte Where voor de kermis van de ene file in de andere rijden, is hun eigen schuld. "Dan moeten ze de binnenstad maar mijden." Plagerig voegt hij eraan toe plannen te hebben om ook de A7, die onder de rook van ’t Stadje ligt, verkeersluw te gaan maken als ze niet ophouden met zeuren. "Heb ik de Nederlande taal niet verrijkt met de woorden Kriegertest en Kriegerfile, wat willen ze nu nog meer?"

"Wat nu weer, krijgen ze een leuke ouderwetse kermis en is het weer niet goed", roepen de wethouders Daan en Krieger ten overvloede eendrachtig. Beiden hebben in een soort lotsverbondenheid deze slogan als afweer verzonnen. Muisstil houdt zich ondertussen wethouder Mona Keijzer (foto), zoals zo vaak weet ze dat dit het beste is om alle aandacht op een verkeerd moment aan haar voorbij te laten gaan. Bestuurlijke ervaring die haar in een volgende carrière vast nog heel ver zal brengen. Ook nu werkt het weer, althans dat denkt ze. Burgemeester Fons Hertog ziet met glinsterende pretoogjes het spektakel aan en neemt zich voor om in zijn rapportage over Purmerend, straks bij zijn afzwaaien begin juli, aan provinciecommissaris Borghouts een passage aan haar  te bedsteden. ‘Eindelijk iemand die uitstijgt boven het dorpse’, denkt hij in stilte.

"Dan zal ik het wel weer doen", bromt wethouder en loco-burgemeester Hans Engels. "Ik zit toch eerst in de studio van Radio Purmerend in een vraaggesprek over de problemen met de Stadsverwarming. Ik ben dan al opgewarmd om veel of weinig nietszeggend op de mij bekende wijze als antwoorden te geven. We zetten de joker in, kijken of ze het door hebben", voegt hij er grinnikend aan toe.

En zo gebeurde het. Via het Purmerendse radiokanaal hoorde ik eerst wethouder Engels veel nietszeggend en soms in orakeltaal vertellen over de Stadsverwarming. Iets te laat zag ik hem aanschuiven als de verantwoordelijke bestuurder in de commissie AZ. Nadat de raadsleden Sacco (SP) en Kalverboer (AOV) weer eens een knap staaltje van een slecht geheugen en warrig optreden weg hadden gegeven, kwamen de moeilijke en kritische vragen als muggen op loco-burgemeester Engels af. Geniaal was de wijze waarop hij zich eruit redde. Op zeer beminnelijke wijze gaf hij de raadsleden per vraag te kennen niet in staat te zijn tot het geven van antwoorden. Zijn dossierkennis schiet hem daarbij eenvoudigweg te kort. Als doekje voor het bloeden geeft hij aan de vragen te zullen opschrijven zodat de desbetreffende portefeuillehouders er later zelf per memo of een vergadering op kunnen reageren. Morrend, maar ook berustend legden de meeste raadsleden zich hierbij neer. Wat kunnen ze anders? Veel vragen, weinig antwoorden, is de oogst van de vergadering.

In bestuurlijk opzicht was het natuurlijk een flutvergadering en tijdsverspilling, concludeer ik met een kop koffie in mijn handen voor de buis. Maar als toneelstuk op de donderdagavond was het weer een onderhoudend staaltje. Vooral omdat het later mijn fantasie aan de gang zette, waardoor het bovenstaande verhaal tot stand kwam.