222 dagen

Eindelijk maar weer eens de pen ter hand genomen om te worstelen met het neerpennen van een column. Er gebeurt zo weinig en toch soms ook weer zoveel dat het moeilijk is om de krenten uit de pap te vissen. Uiteraard had ik gehoopt nu al iets over ons nieuwe kabinet te kunnen schrijven. Helaas zit dat er nog niet in. De langste formatie in onze parlementaire geschiedenis duurde 222 dagen, van september 1804 tot in april 1805 en was tijdens de Bataafse Republiek. Kort voordat Lodewijk Napoleon door zijn broer in 1806 uit Frans economische belang tot eerste koning van Holland werd benoemd. Hoewel de Republiek tot dan officieel onafhankelijk was, had Frankrijk er wel degelijk invloed. Die nam toe onder Napoleon, die de rijke Republiek meer en meer ging zien als een wingewest voor Frankrijk. De Hollandse smokkel met aartsvijand Engeland was hem bovendien een doorn in het oog. Zijn broer Lodewijk zou daarom orde op zaken moeten stellen en de Franse belangen met hand en tand moeten verdedigen. Dit terzijde.

Als ik me niet vergis dan gaat deze formatie een poging doen dit record te verbreken. We zijn al zo’n 120 dagen onderweg dus ruim over de helft. Volgens PvdA politicus Asscher stevenen we daarbij af op Rechts met de Bijbel. Dat is precies het label waar de liberaal-seculiere achterban niet op zit te wachten. Ik verdenk hem hierbij dan ook van een vileine bijgedachte om de partijen op scherp te zetten. Het liberalisme heeft namelijk als uitgangspunt zo veel mogelijk vrijheid van het individu zolang hij de vrijheid van anderen niet beperkt. Geloof en religies mogen geen invloed uitoefen op de maatschappij. Minister Edith Schippers (VVD) zei waarschuwend daarover in haar recente HJ Schoo lezing :“Wij dachten: onvrijheid, dat spreekt niemand meer aan. Dat waait vanzelf weer over. Religie is achterhaald, in ieder geval in de vorm van een voorgeschreven leven, zoals de Bijbel, of de Koran. We zijn wakker geschud.”

Frans G. Bosman legde in de Bezieling* uit dat Edith Schippers zo’n beetje alle vooroordelen tegen religie op een rijtje heeft gezet. ‘Gelovigen zijn onvrij. Bijbel, Koran of Tenach, het zijn verzamelingen geboden en verboden, die met rigide hand worden afgedwongen door dominees, priesters, imams en rabbijnen. En voor zover die niet aanwezig zijn, hebben gelovigen zichzelf aangeleerd om ook zichzelf onder de eigen religieuze knoet te houden. Gelovigen zijn niet vrij om zichzelf te ontplooien (mag niet van hun God), niet vrij om te doen waar ze zin in hebben (mag niet van hun kerk), niet vrij om mens te zijn.’ Vooroordelen noemt Bosman dat, Schippers waarschuwt in haar lezing.
Op dit continuüm van opvattingen probeert men dus een regering te vormen. Als het lukt zal in lijn met de woorden van Lodewijk Asscher de journalistieke troetelnaam: Kabinet met de bijbel zijn zo voorspel ik. Maar zover is het nog lang niet.

Ondertussen wordt wel de tweede grootste partij buiten de mogelijkheden gelaten. Bah, hoor je vaak van leidende politici als ze het over die partij en zijn blonde leider hebben. Ondertussen veronachtzamend dat veel door deze partij in de afgelopen jaren geroepen speerpunten inmiddels ook op eigen toon door andere partijen worden gebezigd. Hetgeen vervolgens deze ‘bah’- partij tot steeds doldriestere standpunten en uitingen leidt om de andere -de concurrentie- qua belangstelling door het electoraat, maar voor te blijven.

Terug naar de huidige formerende praatgroep. Hoe zal het aflopen tussen de ‘vrijen’ (VVD, D66) en de ‘onvrijen’ (CDA, CU), want zo mag je het toch wel noemen na de woorden van Edith Schppers.
“We zijn geen meters maar wel centimeters opgeschoven”, zei Alexander Pechtold laatst bij het verlaten van de vergadertafel in het Johan de Witthuis. Daarbij zonder het te beseffen een interessant punt voor misverstanden aanroerend. Momenteel valt te vrezen dat de vrijen praten over centimeters en de onvrijen de oude christelijke lengtematen gebruiken. Helaas kon dat niet worden bevestig omdat daar door de verzamelde journalistiek niet bij een van de anderen (een onvrije) naar werd gevraagd. Of de vrijen dus het metrieke stelsel als maatstaf hebben en de onvrijen lengtematen gebruiken ontleend aan het menselijk lichaam zal na 222 dagen blijken.

*De Bezieling is een publiekssite over hedendaags leven en christelijk geloven.