Vermelden wij eerder op onze website dat er bij de volgende gemeenteraadsverkiezingen minder raadsleden zouden zijn. Daar heeft de PVV echter een stokje voor gestoken.
De PVV in de Eerste Kamer zal zeker tegen het voorstel tot verkleining van gemeenteraden stemmen. Daarmee is er op dit moment geen meerderheid meer voor het initiatiefwets-voorstel waar PvdA-kamerlid Pierre Heijnen mee kwam. Naar verwachting zullen slechts 31 van de 75 senatoren vóór het wetsvoorstel stemmen.
Heijnen wil het aantal gemeenteraadsleden terugbrengen tot op het niveau van voor de dualisering van het gemeentebestuur. Daarvoor kreeg hij twee weken geleden in de Tweede Kamer uiteindelijk alleen de steun van de VVD, 50PLUS en de PvdA zelf.
Het initiatiefwetsvoorstel van Heijnen houdt een reductie in van tien procent ofwel zo’n duizend raadsleden. Onder het vorige kabinet, waarin de PVV vier jaar lang de gedoogpartner had zullen zijn, spraken VVD, CDA en PVV nog af het aantal raadsleden met een kwart te verminderen.
Senator Ronald Sørensen laat klip-en-klaar weten dat de PVV in de Senaat tegen het voorstel zal stemmen. ‘Dit ondanks het feit dat we zelf in weinig gemeenten meedoen en we het wethouderschap en het raadslidmaatschap vooral als cadeautjes van het regentenpatriciaat aan trouwe plakkers zien’, voegt hij er aan toe.
Willekeurig
De voorgestelde reductie doet vrij willekeurig aan, vindt Sørensen. Bovendien zullen er door samenvoegingen van gemeenten toch al minder plaatsen voor raadsleden overblijven. Om te bezuinigen kan ook best worden ingegrepen in de vergoedingen, de ondersteuning, de presentiegelden en de wachtgeldregelingen, vindt Sørensen, zelf oud-gemeenteraadslid. In maart 2002 nam Sørensen voor Leefbaar Rotterdam zitting in de Rotterdamse gemeenteraad. Na de moord op Pim Fortuyn op 6 mei 2002 werd hij in diens plaats fractievoorzitter. In 2011 nam hij afscheid als raadslid.
Het CDA in de Tweede Kamer stemde tegen omdat – in de woorden van woordvoerster Madeleine van Toorenburg – gemeenten de komende jaren steeds meer taken op hun bordje krijgen. Zij spreekt tegen dat Kamerleden al onder het vorige kabinet konden weten dat er grote decentralisaties zitten aan te komen: ‘Het is een drieslag geworden, die met hoge snelheid en minder geld moet worden doorgevoerd. Dan is juist nu een kritische volksvertegenwoordiging van groot belang.’
Andere tegenstanders, waaronder de ChristenUnie, voorzien een overbelasting van raadsleden als gevolg van het wetsvoorstel: minder raadsleden moeten meer werk doen en zullen minder in contact treden met burgers. De indiener van het wetsvoorstel, Pierre Heijnen, steunt de opvatting dat ‘sterke gemeenteraden’ nodig zijn. Maar hij zegt daar gelijk bij dat dit slechts in beperkte mate afhankelijk is van de kwantiteit.
Heijnen zal er in zijn verdediging aan de overkant van het Binnenhof ‘voluit voor gaan’ om de reductie er toch nog door te krijgen. De behandeling zal zeker nog voor het zomerreces zijn, verwacht hij. Dat is wel nodig ook om het voorstel volgend jaar – het jaar van de gemeenteraadsverkiezingen – in te laten gaan.
En als het allemaal niet lukt? Heijnen: ‘Dan gebeurt er niets. Maar dan heeft het kabinet er een probleem van 18 miljoen euro bij.’ Want dat is de bezuiniging die al is ingeboekt. Voor het zover is vertrouwt hij erop dat met name CDA en PVV hun eerdere ‘logische en consistente lijn’ alsnog zullen vervolgen. Want eerder kon er zelfs wel een kwart vanaf.
Rommelig
Ronald van Raak van de SP vindt de kwestie van de grootte van de raden over het geheel genomen maar een rommelig proces: ‘De indiener zegt dat hij alsnog iets wil invoeren wat eerder door de regering is voorgesteld, maar toen niet doorging, maar wel is vervangen door een nog verdergaand voorstel van de regering, waar de indiener het toen niet mee eens was, en dat trouwens ook niet doorging, maar waarvoor de indiener wel een alternatief wilde bieden door terug te grijpen op het oorspronkelijke voorstel van de regering, dat in te dienen als initiatiefwet, die is overgenomen door de regering, die het voorstel niet indient, maar overlaat aan de indiener.’
Een woelige geschiedenis, concludeert Van Raak. Die niet het idee heeft dat gemeenteraden te groot zijn of de raadzalen te klein.
Vindplaats: VNG Magazine nr. 5, 1 maart 2013, pagina 8