Veel gemeenten waaronder Purmerend zijn vorig jaar enthousiast van start gegaan om bij te dragen aan de gezamenlijke ambitie van het Uitvoeringsprogramma VANG – Huishoudelijk Afval (VANG-HHA): Specifiek voor huishoudelijk afval gaat het erom dat we slechts 100 kilogram restafval per inwoner per jaar overhouden en 75% afvalscheiding realiseren in 2020. ln september van dit jaar gaat in Purmerend het project 100-100-100 van start. Zie voor meer informatie en deelname aan dit project het slot van dit artikel
Op basis van de CBS-enquête Gemeentelijk Afval over 2014 bleek dat in Purmerend de hoeveelheid huishoudelijk restafval (inclusief grof huishoudelijk restafval) gemiddeld 326 kilogram per inwoner was.
Uit cijfers naar aanleiding van het afvalscheidingsprogramma dat eind 2015 begin 2016 is gestart, blijkt dat Purmerend spectaculaire resultaten boekt m.b.t. afvalscheiding. Hetgeen een compliment aan ons allen waard is.
Hieronder een samenvatting door de redactie van een bericht van het college hierover.
Het coalitieakkoord bevat het streven om in 2018 een afvalscheidingspercentage van 60% te realiseren. Om dit te bereiken is in mei 2015 het plan “Verbetering afvalscheiding laagbouw” vastgesteld. Dit plan omvatte een aantal maatregelen die een eerste stap vormen naar een verhoging van de afvalscheiding. Samengevat zijn met ingang van januari 2016 de volgende maatregelen doorgevoerd:
- Stimuleren gescheiden inzameling gft-afval door uitbreiding gebruik minicontainer voor gft;
- Stimuleren gescheiden inzameling plastic, lege pakken en blik door uitbreiding van het aantal inzamellocaties; .
- Aanpassing van de inzamelfrequentie voor restafval van wekelijks naar tweewekelijks.
De veranderingen in de praktijk
De genomen maatregelen bij de laagbouw richtten zich op een drietal afvalstromen, namelijk gft, pmd (plastic, blik en lege pakken) en restafval. Voor de afvalstromen gft en pmd was de insteek deze zoveel mogelijk gescheiden in te zamelen, voor het restafval was de insteek dit zoveel mogelijk te ontmoedigen.
Voor de verbetering van de gescheiden inzameling van gft-afval en pmd-afval zijn minicontainers voor gft-afval uitgedeeld aan die huishoudens die deze nog niet hadden en is het aantal verzamelcontainers voor pmd-afval sterk uitgebreid. Voor de ontmoediging van het restafval is gekozen om de inzamelfrequentie van wekelijks terug te brengen naar tweewekelijks.
Niemand houdt van veranderingen, wat het ook is. Het invoeren van de gft-container leverde de nodige reacties op, allemaal gericht op bewoners die geen container wilden vanwege het ontbreken van een tuin, geen zin in afvalscheiding, te weinig gft-afval, geen ruimte voor een extra container, etc.
Een deel hiervan wilde op dat moment geen gft-container omdat zij eerst het even aan wilde zien en wellicht later dan alsnog een container zouden bestellen.
De grootste verandering echter was het wijzigen van de inzamelfrequentie van het restafval. Purmerend was vorig jaar één van de drie gemeenten in Nederland die nog wekelijks restafval inzamelde. Hier zijn ook de nodige reacties op binnengekomen en ook via social media werden meningen, zowel positief als negatief, veelvuldig geuit.
Alle bewoners die via het speciale mailadres afval@purmerend.nl of via het KCC vragen over de nieuwe afvalinzameling hebben antwoord van de gemeente gehad. Elk antwoord bevatte in ieder geval het waarom achter de maatregelen en tips voor de bewoner om de ruimte in de restafvalcontainer zo efficiënt mogelijk te gebruiken. Hierbij is altijd aangegeven dat het gescheiden inleveren van het pmd-afval en het apart weggooien van het gft-afval voor zeker 50% vrije ruimte voor het restafval zou opleveren.
Communicatie
Gedurende de voorbereiding en invoering van de nieuwe wijze van inzamelen heeft er communicatie richting de bewoners plaatsgevonden. In de voorbereiding was dit de communicatiecampagne “uw afval heeft waarde”, aangevuld met artikelen in de Purmerend Totaal en op de website en via postings op de social media kanalen van de gemeente.
De grote vraag is natuurlijk: leiden de doorgevoerde maatregelen ook naar meer gescheiden ingezameld afval?
Resultaten
Inmiddels zijn de eerste vier maanden inzamelen volgens deze nieuwe aanpak geëvalueerd. Hieruit blijkt dat ten opzichte van de eerste vier maanden van vorig jaar de hoeveelheden ingezamelde grondstoffen flink gestegen zijn en het restafval is gedaald.
In 2015 is in deze periode ingezameld: 331.180 kilo gft, 46.520 kilo pmd en 5.548.300 kilo restafval. In 2016 is in deze periode ingezameld : 1.120.460 kilo gft, 229.049 kilo pmd en 3.832.100 kilo restafval.
Een toename van de gescheiden hoeveelheid gft-afval van 789.280 kg!
Een toename van de gescheiden hoeveelheid pmd-afval van 182.529 kg.
Een afname van de hoeveelheid restafval van 1.716.200 kg.
De hoeveelheid gescheiden ingezamelde grondstoffen (gft en pmd) en de afname van de hoeveelheid restafval lopen niet “in de pas” met elkaar. Het restafval is meer afgenomen dan dat de grondstoffen zijn toegenomen. Voor een deel is dit te verklaren door het wegvallen van het bedrijfsafval, het gaat dan om ca. 72,5 ton restafval per maand die in 2016 is weggevallen.
Daarnaast is ook de gescheiden ingezamelde hoeveelheid papier met minicontainers, ondanks dat hier ook in 2016 het bedrijfspapier niet meer in zit, toegenomen.
Samengevat: alle gescheiden ingezamelde grondstoffen laten een stijging zien in de eerste vier maanden van 2016.
Financieel effect
De stijging van de ingezamelde hoeveelheden gft en pmd dragen bij aan een lagere hoeveelheid restafval die verbrand wordt in de huisvuilcentrale. Voor gft geldt dat er in deze periode 789 ton gft afval minder verbrand is. Voor pmd geldt dat er in totaal 182 ton extra pmd is ingezameld die dus niet met het restafval verbrandt is.
Financieel betekent dit een verlaging van de rekening HVC voor het verbranden van het afval, aangevuld met extra kosten voor het verwerken van het extra ingezamelde gft-afval. Met verwerkingskosten voor restafval van € 111 en voor gft-afval van € 56 per ton, is het duidelijk dat de vermindering van het restafval financieel een positief effect heeft.
De inzamelcijfers laten een beeld zien waaruit op te maken is dat de maatregelen die doorgevoerd zijn effect hebben. De hoeveelheden gescheiden ingezameld gft en pmd stijgen nog maandelijks.
Bewoners pakken gescheiden inzameling uitstekend op
De inzameling van pmd is een groot succes. Het aanbod van pmd overtreft de verwachting royaal. Bewoners pakken de gescheiden inzameling dus vanaf het eerste moment uitstekend op.
Naast de oorspronkelijke uitbreiding met 30 verzamelcontainers die eind 2015 plaatsvond, staat de volgende uitbreiding alweer gepland. Daarnaast wordt er zes dagen per week gereden om de containers te legen. Wat hier wel speelt zijn de locaties voor de containers. Er is bij de vorige uitbreiding over de keuze van sommige locaties veel discussie gevoerd met omwonenden. Dit heeft in de meeste gevallen tot een betere, door de omgeving geaccepteerde locatie geleid.
Het gemeentebestuur blijft het gesprek aangaan met bewoners, om zo tot de meest optimale locatie te komen.
Resultaten kunnen nog beter
Nog niet alle bewoners zijn gewend aan het nieuwe inzamelsysteem. Dat valt op te maken uit de beelden van zeer overvolle restafvalcontainers die tweewekelijks aan de weg staan. Ze nemen in aantal af, maar ze zitten er nog steeds tussen. Het misbruik van de gft-container of papiercontainer valt mee. Het aantal containers waarin naast gft of papier ook restafval zit is wel wat toegenomen maar niet spectaculair. Ook in de oude situatie kwam dit misbruik voor. In de communicatie zal het college hier de komende tijd aandacht voor vragen.
Containers met onjuist afval zullen worden gelabeld Deze kunnen zo nodig ook niet geleegd worden. Indien dit nodig mocht zijn, wordt deze actie in samenwerking met handhaving gedaan.
Containers voor plastic, blik en lege pakken (pmd) zullen worden uitgebreid. Deels worden zeer goed bezochte containerlocaties voorzien van extra containers, deels worden containers geplaatst in wijken waar nu nog te weinig containers staan.
Met de invoering van de gft-container, de aanpassing van de inzameling van restafval en de intensivering van de plastic inzameling bij de laagbouw zijn de eerste stappen gezet naar een verbetering van de gescheiden inzameling in Purmerend, zo laten de eerste cijfers zien. Door bewoners te blijven stimuleren en faciliteren in deze gescheiden inzameling, zal deze stijgende lijn zich voortzetten. De doorgevoerde maatregelen werpen hun vruchten af. De monitoring van de ingezamelde hoeveelheden wordt gedurende 2016 voortgezet. Begin 2017 vindt de sorteeranalyse over 2016 plaats, zodat ook inzichtelijk wordt wat deze inzamelcijfers betekenen voor het afvalscheidingspercentage. Verdere planvorming vindt plaats.
Voortzetting programma en wegnemen vooroordelen
ln samenwerking met de afdeling Communicatie wordt gestart met een actie om aandacht te vragen voor het juiste afval in de juiste bak. Ondanks dat vervuiling van gft-afval en papier met restafval beperkt blijft, wil het gemeentebestuur hier wel aandacht voor hebben. Veel bewoners leven nog steeds in de veronderstelling dat alles wat wij inzamelen daarna allemaal bij HVC in de verbranding terecht komt, dus dat het wel kan, een vuilniszak restafval in de gft-container.
De geplande actie richt zich op de bewustwording van bewoners dat we niet voor niks juist gescheiden inzamelen.
Project 100-100-100
ln september van dit jaar gaat in Purmerend het project 100-100-100 van start. Met 100 gezinnen wordt de uitdaging aangegaan om voor een periode van 100 dagen 100% afval te scheiden. De werving van deelnemers start in juni, na de zomervakantie in september gaat de periode van 100 dagen dan ook echt van start.
Er worden verschillende gemeentelijk middelen inzetten om 100 huishoudens te vinden die mee willen doen. Wethouder Hegger heeft er alle vertrouwen in dat deze doelstelling wordt gehaald. “Sterker nog, ik denk dat het er wel meer worden dan 100. Dat zou alleen maar hartstikke mooi zijn. Uiteraard ga ik ook mezelf aanmelden als één van de 100 huishoudens. Als wethouder vind ik het belangrijk om te laten zien dat ook ik mijn steentje bijdraag aan het verbeteren van het afval scheiden “ Ook vraagt hij raadsleden om per fractie minimaal 1 raadslid te laten deelnemen. Het doel van het project is om de bewustwording op het gebied van afval scheiden te vergroten. “Laten we deze breed gedragen ambitie gezamenlijk uitdragen en laten zien dat ook de politiek zich hiervoor inzet.”
Ook de gemeente Beemster doet mee met het project.
Aanmelden kan via de website: purmerendbeemster.100-100-100.nl