Tijdens de behandeling van de werkvoorziening Baanstede Zaanstreek – Waterland in de commissie Samenleving op 5 april, werd duidelijk dat de tekorten bij Baanstede in 2018 tot rond de 6 miljoen euro oplopen. Het algemeen bestuur, onder voorzitterschap van wethouder Berent Daan (sociale zaken), heeft zich het afgelopen half jaar verdiept in het ontwikkelen van een visie op de toekomst van Baanstede.
Wethouder Daan stelde, tijdens de behandeling in de commissie Samenleving, voor om met de gezamenlijke gemeenteraden een bezoek te brengen aan Sociale Werkvoorzieningsbedrijven (SW-bedrijven) die wel een positief resultaat behalen. Op vrijdag 25 mei jl. konden wethouders en gemeenteraadsleden van de negen samenwerkende gemeenten, die verantwoordelijk zijn voor de sociale werkvoorziening Baanstede, een bezoek brengen aan twee SW bedrijven in Brabant. Bert Meulenberg, raadslid van de Stadspartij, doet verslag.
Er werd vanuit Zaandam vertrokken met een groep van ongeveer 30 personen. Het deelnemende aantal raadsleden uit Purmerend viel erg tegen. Purmerend werd vertegenwoordigd door 5 raadsleden (Stadspartij, VVD, PvdA, CDA en AOV). Uit Zaandam, de Beemster en Zeevang waren ook raadsleden aanwezig. Baanstede-directeur Frank Verheul, diverse personeelsleden van Baanstede, drie wethouders (van Purmerend, Zaandam en Oostzaan) en diverse ambtenaren maakten het gezelschap kompleet.
Atlant Groep Helmond
Als eerste werd er een bezoek gebracht aan de Atlant Groep in Helmond. Het gezelschap werd daar ontvangen door directeur Theo Kroonenburg. Deze vertelde in een inspirerend betoog hoe de Atlant groep mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt naar werk begeleidt. De Atlant groep heeft ongeveer 2000 mensen aan het werk en ze begeleiden daarnaast ook nog eens op jaarbasis 1200 werkzoekenden. Van de 2000 werknemers werkt het merendeel op basis van detachering. Als raadslid van de Stadspartij was ik hiervan zeer onder de indruk. Ik beschrijf een voorbeeld van hun inventiviteit.
Bij de VDL groep wordt sinds 2009 de autostoel Maxi-Cosi geassembleerd. Deze werkzaamheden gebeuren geheel in de productieruimte van de VDL groep. Deze assemblage is tot stand gekomen op initiatieven van de Atlant groep. De assemblage werd voorheen om financiële redenen in China gedaan. Dit had naast het financiële voordeel ook nadelen zoals de grote afstand, voorraden die 3 maanden onderweg zijn en 3 maanden vertraging bij herstelwerkzaamheden (in geval van fouten). Dorel, de opdrachtgever voor het assembleren van de Maxi-Cosi, was echter niet bereid om de geldende uurtarieven van € 35,– te betalen. De Atlant groep heeft toen de oplossing aangedragen om dit met de inzet van SW personeel te gaan verzorgen. Alle partijen zijn tevreden en de kwaliteit van het assemblagewerk is hoog, de afgelopen 2 jaar is er niets afgekeurd. De Atlantgroep had een positief resultaat in 2011 van 1,9 miljoen euro.
IBN Groep Veghel
Na de lunch werd er een tweede SW bedrijf bezocht, de IBN groep in Veghel. Het werkgebied van de IBN groep beslaat 13 gemeenten in de regio Noord-Oost Brabant. Algemeen directeur Ed de Leeuw verwelkomde ons gezelschap en gaf bij aanvang van de presentatie aan dat dit SW bedrijf wezenlijk verschilde van de Atlant groep. In tegenstelling tot de Atlant groep biedt de IBN groep wel veel gelegenheid tot productiewerk in de eigen productieruimtes. In vijf vestigingen wordt er door 1.100 van de 3.800 medewerkers voor diverse opdrachtgevers assemblage- en productiewerkzaamheden gedaan.
In de vestiging Veghel werd na een uitgebreide uitleg over bedrijfsvoering van de IBN groep (een positief resultaat van 2,5 miljoen in 2011) een rondleiding verzorgt door de productieruimten. Er worden disignlampen voor Moooi geassembleerd. Dit is een duurder product, een lamp kost tussen de € 400,– en € 30.000,– , en levert de IBN groep een grotere opbrengst op dan bij andere assemblage werkzaamheden. Ook worden er in de vestiging Veghel 3,5 miljoen automatten geproduceerd voor diverse autofabrikanten. Deze worden op maat gemaakt, omgestikt en er wordt een merknaam in geborduurd. Verder heeft de IBN groep zelf geïnvesteerd in een machine om brillen te maken voor de ontwikkelingslanden. Deze brillen worden daar, in diverse sterkten, aangeboden voor € 2,50, of weggegeven. Als IBN niet had geïnvesteerd in deze machine dan had het project nooit van de grond gekomen. Nu werken er 7 SW medewerkers aan en in de ontwikkelingslanden is een bril ook voor de armste bereikbaar.
Over detachering werd door de IBN groep niet veel informatie gegeven. Wel bijzonder was de detachering van SW medewerkers bij een ziekenhuis. Daar pakken mensen met een zware vorm van autisme operatie instrumenten in. Ook hier is nooit een probleem opgetreden.
Toekomst IBN Groep
Als afsluiting gaf Ed de Leeuw wel aan dat ook de IBN groep in de toekomst het beleid moet bijstellen. Door de subsidiewijzigingen die zijn opgenomen in de Wet Werken naar Vermogen stevent de IBN groep, bij ongewijzigd beleid, af op een tekort van 5 miljoen per jaar over enkele jaren. Dat betekent voor de IBN groep een faillissement gezien het feit dat de groep een BV is.
Al met al waren het twee interessante bezoeken waar veel ervaring werd opgedaan. Of alles ook één op één te kopiëren is op ons SW bedrijf Baanstede valt te bezien. Mogelijk dat er van beide bezochte bedrijven bedrijfsonderdelen kunnen worden gebruikt waardoor de Baanstede een gezondere financiële bedrijfsvoering gaat laten zien in de toekomst.