De Noord/Zuid metrolijn zal naar verwachting niet op oktober 2017 maar op 22 juli 2018 opengaan voor reizigers en gaat gepaard met een historische aanpassing van het OV-net. In 2003 begon de bouw, die oorspronkelijk tot 2008 zou duren. De geraamde kosten werden geschat op anderhalf miljard euro. De kosten lopen thans op tot meer dan drie miljard euro, het dubbele van de originele bouwsom.
De voornaamste factoren waardoor de oorspronkelijk streefdatum van oktober 2017 is losgelaten, zijn de onvoorziene faillissementen van twee belangrijke afbouwaannemers. Daarnaast is er meer tijd nodig voor het testen van de lijn, en voor de proefbedrijven. Ook zijn er bij enkele systemen – hoofdzakelijk ICT-gerelateerd – verschillen tussen het oorspronkelijke ontwerp en de uitvoering. De aanpassingen die daarvoor nodig zijn, kosten extra tijd. Extra kosten die voortvloeien uit deze verschuiving, kunnen worden opgevangen binnen het bestaande projectbudget. Zo laat de portefeuillehouder openbaar vervoer Stadsregio weten.
Met deze nieuwe metrolijn wordt de metro de ruggengraat van het Amsterdamse openbaar vervoer. Daarom verandert vanaf de openingsdag ook een groot deel van het OV-netwerk in de hoofdstedelijke regio.
De Noord/Zuidlijn is volgens de huidige planning dus in principe gereed voor exploitatie per eind juni 2018, slechts enkele weken voor het moment waarop de zomerdienstregeling start. Om de impact van eventuele risico’s bij het wijzigen van het lijnennet voor reizigers zo klein mogelijk te houden, is er voor gekozen dat de exploitatie van de Noord/Zuidlijn start bij de ingang van de zomerdienstregeling, 22 juli 2018. Tijdens de (hoog)zomerperiode ligt het OV-gebruik van nature lager dan gemiddeld, waardoor de ‘belasting’ van de Noord/Zuidlijn en het nieuwe lijnennet niet direct maximaal is, wat gunstig is vanuit het oogpunt van eventuele opstartproblemen en kinderziektes.
De datum van 22 juli 2018 wordt realistisch en haalbaar geacht door de bestuurders maar kent nog steeds een risicoprofiel. De belangrijkste risico’s zijn de te behalen kritische data:
- Werk project gereed in juli 2017
- Start integraal testbedrijf project in augustus 2017
- Onafhankelijke externe toets op kwaliteit in december 2017
- Start Integrale vrijgave test van project in december 2017
- Indienststellingsvergunning onder voorwaarden januari 2018
- Start proefbedrijven januari 2018
- Einde proefbedrijven mei 2018
- Gereed voor Exploitatie juni 2018
- Start exploitatie 22 juli 2018
Hoewel 22 juli 2018 dus de meest concrete afbouwdatum is die de afgelopen tien jaar is genoemd door de tunnelbouwers, durft de Portefeuillehouder openbaar vervoer Stadsregio niet te garanderen dat deze keer wel het gaat lukken. ,,Het is een ongelofelijk complexe klus waar nog zeker risico’s in zitten. We hebben er vertrouwen in dat het gaat lukken, maar het blijft een heidens karwei. Het vergt twee jaar lang alle aandacht.’’