Johan Remkes veegt de vloer aan met de onderbouwing van minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken, PvdA) voor de fusie van de provincie Noord-Holland met Utrecht en Flevoland per 2015. Die ‘wemelt van aannames en onbewezen stellingen’, aldus de Noord-Hollandse Commissaris van de Koningin (CvK) in zijn nieuwjaarstoespraak.
Platte fusie
Binnenkort komt Plasterk met het Noord-Hollandse college van Gedeputeerde Staten over zijn plannen praten. Remkes hoopt dat Plasterk ‘dan wel met een beter verhaal komt’. Als blijkt dat het om niet meer gaat dan een ‘platte fusie van drie provincies zonder enige toegevoegde waarde, dan zal het ook voor het bestuur van Noord-Holland uitermate moeilijk worden om daar ook maar een begin van enthousiasme bij te krijgen’, aldus Remkes.
Duidelijke positie provincie
In de brief die Plasterk medio december aan de colleges van GS van de drie provincies heeft gestuurd, stelt de minister onder meer dat het kabinet met de vorming van landsdelen het provinciaal bestuur sterker en meer toekomstgericht wil maken. Om de regisserende rol van de provincies te behouden is het volgens Plasterk van belang dat zij een ‘duidelijke positie innemen ten opzichte van (opgeschaalde) gemeenten en voldoende omvang hebben’.
Concurrentiekracht
Wat specifiek de provincies Noord-Holland, Utrecht en Flevoland betreft, stelt Plasterk dat de schaal van het provinciaal bestuur niet meer goed aansluit op de schaal van de ruimtelijk-economische opgaven. De opgeschaalde provincie kan zich ‘beter en meer geïntegreerd richten op internationale acquisitie van bedrijven’. Verder stelt hij dat de concurrentiekracht van de Noordvleugel van de Randstad om ‘permanente versterking’ vraagt.
Inconsistent beleid
Naast de kritiek op de argumentatie van Plasterk, hekelde Remkes ook de inconsistentie van rijksbeleid. ‘De vorming van de vervoerregio met een rechtstreekse geldstroom van het Rijk naar die exoot in ons binnenlands bestuur is in flagrante tegenspraak met de voornemens van de minister van Binnenlandse Zaken om de bestuurlijke drukte terug te dringen. Als het kabinet geloofwaardig wil verbouwen in het Huis van Thorbecke, wees dan consistent en spreek met één mond.’
Zelfstandigheid
De Utrechtse en Flevolandse collega’s van Remkes, Roel Robbertsen en Leen Verbeek, lieten ook in hun nieuwjaarstoespraken weten vooralsnog niets te zien in het opgaan in het eerste van de vijf te vormen landsdelen. Ook elders in het land, met name in Noord-Brabant en Limburg, hebben de CvK’s Wim van de Donk en Theo Bovens hun nieuwjaarstoespraken met beide handen aangegrepen om te pleiten voor behoud van zelfstandigheid.
Binnenlands Bestuur 11 januari 2013, door: Yolanda de Koster