Op initiatief van Tom de Jong (D66), Helana Aslander (Stadspartij), Bart van Elden (VVD) bespreekt de raadscomisie Stedelijke Ontwikkleing en Beheer (SOB) hedenavond de stand van zaken en de gang van zaken rond het proxces van de vervoersplannen als de Noord/Zuidlijn gaat rijden.
Al eerder schreven wij hierover op de deze plaats en werd het duidelijk dat veel Purmernders er met het vervoer naar Amsterdam vv op achteruitgaan als de huidige plannen ongewijizgd doorgaan. De bovengenoedme raadsleden beschrijven in hun notitie (lees hieronder) hetgeen tot nu toe is gebeurd en welke vragen er daaarbij diir de gemeentraad dienen te worden beantwoord.
BESPREEKNOTITIE: OV-VERVOERSPLAN EBS
Medio 2018 zal, als alles volgens de huidige planning verloopt, de Noord-Zuidlijn gaan rijden. Deze lijn wordt geëxploiteerd door het gemeentelijk vervoersbedrijf van Amsterdam (GVB), maar de opening ervan heeft ook gevolgen voor het concessiegebied Waterland, dat wordt geëxploiteerd door EBS.
Lijnennetvisie en quick scan
Op 19 februari 2015 is aan de leden van de regioraad van de Stadsregio Amsterdam (SRA) een eerste versie van de OV lijnennetvisie 2018 verzonden, waarin het dagelijks bestuur van de SRA haar plannen schetst voor het openbaar vervoernetwerk in en rond Amsterdam vanaf de start van de Noord-Zuidlijn.
Vervolgens zijn deze stukken doorgestuurd aan de verschillende gemeenteraden (ook via onze griffie) en zijn er enkele informatiebijeenkomsten in de regio geweest. Op initiatief van het Purmerendse college is een ‘quick scan’ uitgevoerd van de lijnennetvisie en op initiatief van de regioraadsleden is een speciale bijeenkomst gehouden voor vertegenwoordigers uit de regio Waterland. Doel van beide was om te bepalen welke impact de lijnennetvisie op de regio Waterland zou hebben en in welke mate de beleidskeuzes deugdelijk onderbouwd waren. Daarbij ging het met name om de keuze in de visie om 70% van de bussen die momenteel vanuit de regio Waterland naar Amsterdam CS rijden, vanaf de start van de Noord-Zuidlijn in plaats daarvan te laten stoppen op het nieuwe metrostation Amsterdam-Noord.
Conclusie van de quick scan en de voorbespreking was dat er binnen de regio Waterland nogal wat twijfels waren aan de onderbouwing van de verdeling tussen de stations Noord en CS. Station Noord is gunstiger voor passagiers met een eindbestemming die langs de NZ-lijn ligt, omdat ze direct op kunnen stappen. Maar voor veel andere passagiers betekent wisselen in Noord een extra overstap, omdat ze alsnog op CS uitstappen, vaak om hun reis te vervolgen met trein, tram, bus of de Oostlijn van de metro.
Flexibele uitvoering
Op 28 april 2015 is de OV lijnennetvisie 2018 besproken in de regioraad van de SRA. Daarbij is namens alle gemeenten uit de regio Waterland een motie ingediend die oproept tot flexibiliteit bij het toepassen van de 70-30 verhouding tussen eindpunten Noord en CS, als zou blijken dat die ratio niet realistisch is. Deze is aangenomen door de regioraad en overgenomen door Dhr. Litjens, de portefeuillehouder in het dagelijks bestuur. Op 21 mei 2015 is de lijnennetvisie formeel vastgesteld door het dagelijks bestuur.
Als gevolg van andere aangenomen moties werd een klankbordgroep OV vanuit de regioraad ingericht. Daarnaast werd een ‘second opinion’ uitgevoerd om de onderbouwing van de lijnennetvisie te toetsen. Medio september 2015 werd de conclusie van het second opinion onderzoek opgeleverd. Belangrijkste winstpunt voor de regio Waterland was dat de second opinion o.a. als conclusie had dat altijd een zekere bandbreedte aangehouden moest worden bij de routeverdeling die in de visie was opgenomen (de 70-30 verhouding). Weliswaar is die aanbeveling in beperkte mate overgenomen door het dagelijks bestuur, maar het betekende wel de bevestiging dat flexibiliteit gewenst was bij verdere uitwerking van de visie.
Vervoersplan EBS
Vervolgens zijn de concessiehouders, waaronder EBS, aan de slag gegaan om een vervoersplan uit te werken op basis van de lijnennetvisie. Omdat duidelijk was dat de 70-30 verdeling forse gevolgen zou hebben voor de regio Waterland, waren er in juni informatiebijeenkomsten voor de gemeenteraden. Vervolgens is gedurende de zomermaanden een online enquête gehouden door EBS, waarna uiteindelijk op 12 oktober het vervoersplan is opgeleverd en gepubliceerd (zie bijlage bij de stukken voor dit punt). Dit plan werd toegelicht en besproken in een tweetal informatiebijeenkomsten in de regio Waterland.
De essentie van het plan dat EBS gepresenteerd heeft is dat er een keuze wordt gemaakt waarbij de meeste lijnen altijd naar station Noord rijden en een tweetal lijnen nog steeds naar Amsterdam CS. Daarbij is gekozen voor de bestaande lijn 306 en een nieuwe lijn 305, die in Purmerend z’n traject begint op het Tramplein (komende vanuit De Beemster) en daarna direct via de Jaagweg naar Amsterdam rijdt. Voordeel van deze aanpak is helderheid voor de passagier. Nadeel is dat het eindpunt dus afhangt van de wijk waarin men woont, waardoor een deel van de Purmerenders niet kan profiteren van eventuele voordelen van eindpunt Noord en een groter deel geen mogelijkheid heeft om zonder nadelen te kiezen voor CS als eindpunt. Wel wordt er gedacht aan verbeterde overstappunten bij Ilpendam en Het Schouw, om daar te kunnen wisselen van bus. De faciliteiten op het Schouw zullen echter pas in 2019 gereed zijn.
Ter informatie: de optie om alle bussen naar CS te laten rijden mét een stop in Noord wordt uitgesloten door de lijnennetvisie. Elke busdienst zal dus OF z’n eindpunt in Noord OF z’n eindpunt op CS hebben.
Second opinion en motie in de raad
Binnen de gemeente Purmerend is nog voor de zomer een raadsvoorstel aangenomen dat vroeg om een second opinion m.b.t. het (concept)vervoersplan en de argumentatie voor de door EBS gemaakte keuzes. Deze second opinion is in september uitgevoerd door bureau Transtec en heeft geleid tot een rapport (zie bijlage bij de stukken). Hoewel de second opinion het plan van EBS niet per se negatief beoordeelde, werden wel diverse aanbevelingen gedaan voor nader onderzoek en voor aanvullende maatregelen.
Tijdens de vergadering van 27 oktober heeft de Purmerendse raad aangegeven dat het de aanbevelingen van Transtec graag overgenomen ziet worden door de Stadsregio, hetgeen door wethouder Krieger aan het dagelijks bestuur is overgebracht. Verder is aangegeven dat Purmerend minimaal een maand extra tijd zou willen om te komen tot gedegen besluitvorming en dat de Stadsregio rekening moet houden met de eerder aangenomen motie om flexibel om te gaan met de 70-30 verhouding tussen de bestemmingen
Noot: bij de toelichting op het vervoersplan door de Stadsregio en EBS is al aangegeven dat men enkele van de aanbevelingen uit de second opinion wil overnemen. Het verzoek vanuit Purmerend is er met name op gericht om nader onderzoek te doen naar de spreiding van lijnen over de stad, zodanig dat voor zoveel mogelijk mensen een keuzemogelijkheid ontstaat om direct naar station CS te kunnen reizen.
Ter informatie: naast de eerder gehouden enquête van EBS wordt momenteel een online raadpleging gehouden om een beter beeld te krijgen van het reisgedrag van bewoners van de gehele stadsregio. Daarbij worden geen vragen gesteld die specifiek van toepassing zijn op het vervoersplan van EBS.
Bespreking in de commissie SOB
In de commissie SOB van 9 november kunnen we hebben over de specifieke gevolgen van het voorgenomen vervoersplan voor Purmerend, de indruk die de verschillende partijen hebben bij de voorgenomen keuzes en de mogelijkheden die men ziet om te komen tot verbeteringen of alternatieven. Bijzonder is dat voorafgaand aan de vergadering een interactieve sessie gehouden zal worden waarbij bureau Transtec een presentatie geeft van hun bevindingen bij het uitvoeren van de second opinion. Daarbij kunnen ook vragen gesteld worden die kunnen helpen bij de aansluitende commissiebespreking.
Onder andere de volgende vragen kunnen als leidraad dienen voor het gesprek in de commissie:
- Wat vinden we van de 70-30 verhouding qua spreiding Noord-CS?
- Wat vindt men van de keuzes die EBS in het vervoersplan maakt?
- Zien we mogelijkheden om met een andere lijnindeling meer mensen een keuze te geven?
- Hoe kunnen we de second opinion van Transtec zo goed mogelijk gebruiken? o Als de Stadsregio geen aanvullend onderzoek doet, willen we dat dan zelf regelen?
- Is het een optie om de lijnen die naar CS gaan ook in Noord te laten stoppen?
- Hoeveel mensen denken we dat nadeel resp. voordeel zullen hebben van de nieuwe opzet?
- Zijn we eventueel bereid om financieel bij te dragen om een alternatief mogelijk te maken? (de SRA geeft aan dat bussen naar CS voor extra kosten zorgen) Is het een probleem dat de overstapfaciliteit op het Schouw pas in 2019 klaar is?
- Op initiatief van de regeioraadlseden Tom d eJon (D66
- Met name: welke boodschap zou u willen meegeven aan de Purmerendse regioraadsleden?
Vanzelfsprekend staat het commissieleden vrij om zelf andere vragen en ideeën aan te dragen.
Met vriendelijke groet,
Tom de Jong (D66), Helana Aslander (Stadspartij), Bart van Elden (VVD)
(Regio)raadsleden Purmerend