Tijdens de afgelopen weken is de mogelijke bestrijding van de overlast door luizen regelmatig aan de orde gesteld in de gemeenteraad.. Met name het al dan niet weer uitvoeren van bestrijding met lieveheerbeestjes was daarbij het onderwerp.
In Purmerend staan ruim 4.500 bomen die min of meer luisgevoelig zijn. Dit betreft lindes en esdoorns. Ook staan er ruim 2.200 berken die in iets mindere mate gevoelig zijn voor luizenoverlast.
Proef met lieveheerbeestjes
Een proef met deze natuurlijke bestrijders heeft plaatsgevonden in de periode 2004 t/m 2007. Binnen het ambtelijk apparaat is nog voldoende informatie “opgehaald” om daarvan de resultaten te nu weer te kunnen melden.
In een verslag uit die periode staat: “Bladluizenoverlast Tijdens de periode van de vorige wethouder was besloten overlast van bladluizen te bestrijden met lieveheersbeestjes. Nu blijkt dat de proef met onze kleinste werknemers (lieveheerbeestjes) geen effect heeft op de hoeveelheid bladluis, het is vooral weersafhankelijk. Daarom is besloten deze proef te beëindigen.”
In een memo ter voorbereiding op de beantwoording van een bewonersklacht schrijft de beheerder groen op 22 mei 2008 het volgende: “De lijm waar de schrijver op doelt wordt veroorzaakt door luizen. Zij zuigen plantensappen op uit de bladeren en de uitwerpselen veroorzaken deze suikerhoudende vloeistof, ook wel honingdauw genoemd. De honingdauw geeft een plakkerige afscheiding op auto’s straten etc. Als het wat langer op de auto’s zit kan er een zwartverkleuring, genaamd roetdauw, optreden dooreen schimmel.
De afgelopen 4 jaren hebben we getracht door middel van natuurlijke vijanden (het lieveheersbeestje) de overlast te beperken. Gebleken is dat de methode onvoldoende resultaat heeft gehad. Het bleek dat een regenbui en een lage temperatuur meer effect heeft op de hoeveelheid luizen en de overlast dan de lieveheersbeestjes. De overlast zich beperkte meestal tot een paar droge en warme weken in mei en juni. De kleverige vloeistof is overigens onschadelijk voor de lak van de auto’s en is hoogstens vervelend. Een wasbeurt met warm water of de wasstraat zorgt ervoor de plakkerige vloeistof verdwijnt. De aanwezigheid van luizen is geen reden om de bomen te verwijderen.”
Andere bestrijdingsmethoden
Naast de bestrijding met lieveheersbeestjes (de Adalia bipunctata) worden door het bedrijfsleven diverse andere bestrijdingsmethoden aangeboden zoals het injecteren van de bodem met knoflookextracten en dergelijke. De uitheemse soort lieveheersbeestjes die gebruikt zijn tijdens de proef in 2004-2007 mogen overigens niet meer worden ingezet op basis van de Flora en Fauna Wet.
De kosten van bestrijdingsactie met (larven van) lieveheersbeestjes bedragen per actie ± € 50,00 per boom excl. veiligheids- en verkeersmaatregelen en excl. BTW. Afhankelijk van de weersomstandigheden zijn 2 of 3 acties per seizoen nodig.
De kosten van de bestrijding door middel van het injecteren van een knoflookextract (tree Guard Premium) zijn ± € 120,00 per boom excl. BTW, uitgaande van 2x injecteren.
Bestrijding met een biologische insecticide (NeemAzal) wordt sinds kort ook aangeboden voor een prijs van ± € 150,00 per uur en éénmalige aan-en afvoerkosten van € 150,00 per keer excl. BTW. Het middel is echter maar maximaal 10 dagen werkzaam.
Googlen
Als er word gegoogled op “luizenoverlast” dan kom je de meest mooie aanbiedingen van het bedrijfsleven tegen. Over de kosten daarvan en de noodzakelijke frequentie van de maatregelen wordt echter niet gerept.
Binnen dezelfde zoekterm kom je ook veel (gemeentelijke) sites tegen waarin sprake is van een lage effectiviteit van de betreffende maatregelen. Een sprekend voorbeeld daarin is de site http://www.debomenridders.nl/2012/delfshaven-verkiest-kap-gezonde-bomenwaarin sprake is van het kappen van gezonde bomen. In Purmerend wordt daarvoor niet gekozen.
Luizen zijn niet schadelijk voor de volksgezondheid. Vooral voor andere insecten en vogels zijn luizen en belangrijke voedselbron. Mieren zijn verzot op de honingdauw, ze vormen uit dat oogpunt een belangrijke schakel in de voedselketen.
Luisgevoelige bomen compleet weren onwenselijk
Een gevarieerd bomenbestand in de stad is erg belangrijk. Het compleet weren van luisgevoelige bomen is geen oplossing. Kwekerijen spelen hierop al in door minder luisgevoelige of resistente ondersoorten aan te bieden. Ook de locatie is bij de keuze van bomen erg belangrijk. Zo zullen er op locaties rond parkeerplaatsen in de toekomst uitsluitend minder luisgevoelige bomen worden geplant.
Afrondend
Resumerend blijft het standpunt gehandhaafd om geen actieve bestrijding van de periodiek optredende luizenoverlast in Purmerend te introduceren. Wel zal er elk voorjaar (zoals ook de afgelopen jaren al is gedaan) een actief communicatietraject worden opgestart. De folder die de gemeente Hengelo hierover heeft uitgebracht http://www.hengelo.nl/Pdf_Internet/Loket/milieu%20en%20afval/Luizenlast_99KB.pdf geeft ook een aardig inzicht in de problematiek.
Bron: brief college aan raad