De afgelopen weken waren er regelmatig berichten in het nieuws over wateroverlast. Veel regenbuien waren extreem, stelt ook het KNMI. Dat schade optreedt in dit soort situaties is niet altijd te voorkomen. Uit nieuwe klimaatscenario’s blijkt dat hevige buien in heftigheid en aantal toenemen.
Dit is een maatschappelijk probleem, waarbij ook de gemeente een belangrijke rol heeft. Hieronder leest u een stand van zaken.
Wel acceptabel
Wat wel en niet acceptabel is en hoeveel geld er naar maatregelen gaat is een lokale keuze. Voor gemeenten is het de uitdaging om zonder extensieve stijging van de rioolheffing, met kosteneffectieve maatregelen schade door wateroverlast zo veel mogelijk te beperken.
De Vereniging Nederlandse Gementen (VNG) vindt het in algemene zin acceptabel dat water bij hevige buien enkele uren op straat blijft, als dit niet tot schade leidt. Tijdelijk water tussen de stoepen is lastig, maar kan geen kwaad. De hinder is vergelijkbaar met sneeuwval: de begaanbaarheid van de weg neemt af.
Niet acceptabel
De VNG vindt dat niet-aanvaardbare vormen van water op straat in ieder geval moeten worden aangepakt. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om:
- water dat vanaf de straat gebouwen inloopt (materiële schade)
- water dat in grote mate uit de riolering op straat stroomt, met stank of gezondheidsrisico’s als gevolg
- water op straat dat belangrijke verkeersaders blokkeert (belemmering voor hulpdiensten en economische schade).
Kosteneffectieve inrichting openbare ruimte
De riolering is bedoeld om afvalwater af te voeren en bij normale buien het water van wegen en daken te verwerken. Om schade te voorkomen bij grote hoosbuien zijn aanvullende maatregelen nodig. Hierbij denkt men al snel aan het vergroten van de capaciteit van de riolering.
Maar vooral maatregelen in de inrichting van de openbare ruimte blijken een kosteneffectieve manier om schade door wateroverlast te beperken.
- Denk hierbij vooral aan het benutten van de straat als tijdelijke waterberging. Zoals de aanleg van stoepranden en hollere wegen of de aanleg van drempels bij gebouwen.
- Een andere mogelijkheid is het inrichten van pleinen en parken als tijdelijke waterberging. Met een goed ontwerp blijven toegankelijkheid en aanzien van de openbare ruimte gewaarborgd.
Bestuursakkoord Water
In het Nationaal Bestuursakkoord Water maakten VNG, UvW, IPO en Rijk afspraken over de aanpak van de urgente wateropgave. Zo benaderen we gezamenlijk de huidige problemen met wateroverlast en -tekort.
Bestuursovereenkomst Deltaprogramma
De concept-Bestuursovereenkomst Deltaprogramma – die nu in een ledenpeiling voorgelegd is aan wethouders – bevat afspraken over klimaatadaptatie, dus dat omvat méér dan de aanpak van intensere regenbuien.
Het Deltaprogramma gaat niet alleen om de huidige, maar ook om toekomstige knelpunten. Denk daarbij aan zaken als wateroverlast, watertekort, hitte en waterveiligheid in bebouwd gebied, die mogelijk het gevolg zijn van klimaatverandering.